U bent op de KWS-website voor België. Er bestaat een alternatieve webpagina in uw land voor deze pagina: Wilt u nu veranderen?
Verander nu

Nutriëntenefficiënte maïsvariëteiten veredelen: Goede maïsopbrengst met minder meststoffen - hoe werkt dat?

14 december 2017, Leestijd: 3 minuten

Duitsland heeft de toegestane hoeveelheid stikstof op veel velden met de nieuwe meststoffenverordening beperkt. Op veel plaatsen mogen nog maar weinig meststoffen worden gebruikt. Landbouwers willen echter goede opbrengsten blijven behouden, bijvoorbeeld bij maïs. Om ze daarbij te ondersteunen kweekt KWS maïsvariëteiten die stikstof efficiënter uit de grond kunnen opnemen en daardoor ook met wat minder stikstof uitkunnen. Dit is één van de bijdragen die de plantenveredeling kan leveren voor een duurzame landbouw.

Een reden om de verordening te herzien: Vanuit het perspectief van de wetgever is het nitraatgehalte van het grondwater vaak te hoog. De overheden zijn van mening dat de landbouw daartoe bijdraagt. Als het nitraat niet door planten wordt opgenomen, kan het bij regen worden uitgespoeld. Dit gebeurt wanneer er bijvoorbeeld te veel of op het verkeerde moment bemest wordt. Daarom moet de hoeveelheid stikstof in de toekomst nauwkeurig aan de behoeften van de planten worden aangepast en zo laag mogelijk worden gehouden. Dit schrijft de wetgever ook in andere landen voor. Bovendien verplicht de bemestingsverordening Duitse landbouwers om een exacte voedingsstoffenbalans voor hun gronden te overleggen.

Nuttig gevolg van genetische variatie

"Dit betekent dat het optimaliseren van een efficiënt gebruik van stikstof door de planten een nog belangrijkere rol gaat spelen als voorheen", zegt Thomas Presterl, maïsveredelaar van KWS. Maar hoe houd je de opbrengst stabiel wanneer veel velden in de toekomst minder stikstof krijgen? "Natuurlijk kan geen enkele plant zonder een bepaalde hoeveelheid stikstof, het is één van de belangrijkste voedingsstoffen voor een plant", zegt Presterl. "Maar onze onderzoeken laten zien dat sommige maïsplanten stikstof efficiënter opnemen dan andere. Dat is het gevolg van natuurlijke genetische variatie", legt zijn collega Roland Peter uit, ook een expert in maïsveredeling in dienst bij het onafhankelijke plantveredelingsbedrijf.

Het resultaat is dat stikstofefficiënte variëteiten bij een laag stikstofaanbod beter presteren dan andere variëteiten. Stikstofefficiënte variëteiten hebben zelfs onder schaarse omstandigheden nog een redelijke opbrengst: "Een variëteit moet de voor de plant beschikbare stikstof in de bodem in de beginfase van de groei zo efficiënt mogelijk benutten voordat hij in de diepere lagen wortelt of aan de lucht wordt blootgesteld. De belangrijkste eis is dat maïsvariëteiten bij een beperkte bemesting niet ineens sterk in opbrengst dalen maar een hoog prestatieniveau behouden", stelt Presterl. Opbrengstzekerheid is bij veredeling één van de prioriteiten van KWS.

De veredelaars en onderzoekers van KWS onderzoeken dergelijke maïsplanten nauwkeurig, zegt Peter: "We verbouwen ze bijvoorbeeld op velden met heel weinig stikstof en kijken dan welke maïsplanten het best onder deze omstandigheden gedijen." Een reden is bijvoorbeeld dat planten met een bijzonder breed vertakt en dicht wortelstelsel meer contact met de grond hebben en daardoor wat meer stikstof kunnen opnemen", zegt Presterl. Zijn collega's bestuderen de natuurlijke genetische structuur van planten. Daaruit blijkt dat voor de gewenste eigenschap van stikstofefficiëntie niet alleen erfelijkheid de enige doorslaggevende factor is.

Een langdurige taak

Bovendien: De landbouw vindt altijd met en in de natuur plaats. De voorwaarden op het veld verschillen dan ook van jaar tot jaar. Dat geldt natuurlijk ook voor de nutriëntenopname van maïs en alle andere planten. Dit is op zichzelf een langdurige taak: Het kweken van een nieuwe variëteit duurt ongeveer tien jaar. Het vereist niet alleen wetenschappelijke kennis maar ook vrijheid van ondernemerschap en onafhankelijkheid, beide kenmerken bezit KWS al meer dan 160 jaar.

Het bedrijf houdt zich al enige jaren met de veredeling van stikstofefficiënte maïs bezig. Daarom bezitten veel van de huidige variëteiten al over een goede stikstofopname, onder andere vanwege hun goede wortelstelsel. Welke en hoeveel erfelijke factoren daarbij op welke wijze op elkaar inwerken, is misschien nog niet in alle details bekend - dit betekent dat er voor de onderzoekers van KWS nog veel werk te doen is. Om dit doel te realiseren heeft het bedrijf zo'n 17 procent van de omzet in onderzoek en ontwikkeling geïnvesteerd. Het streven is altijd de genetische verscheidenheid van landbouwgewassen te verhogen om landbouwers de variëteiten met de beste eigenschappen te kunnen aanbieden.

Terug naar de beginpagina World of Farming
Contact