Genoomredigeren

In een notendop
De term genoomredigeren omvat een aantal technieken. Met al deze methoden kunnen afzonderlijke bouwstenen van het DNA gericht en nauwkeurig worden veranderd.

Voordelen
Veel voorbeelden laten zien dat nieuwe plantenrassen hierdoor sneller en nauwkeuriger kunnen worden gekweekt als voorheen.

Nadelen
Maatschappelijke acceptatie ontbreekt (nog).

Ontstaan
Toepassing in de plantenveredeling in de praktijk sinds 2012.

Toepassing bij KWS
KWS onderzoekt de mogelijkheden van deze innovatieve methoden.

In tegenstelling tot TALEN en zinkvinger zorgt een nucleïnezuur-eiwit-complex voor het binden en knippen. Het nucleïnezuur herkent op welke plaats in het genoom moet worden geknipt. Het eiwit heeft de taak om het DNA zorgvuldig te knippen. Er worden geen genen - noch van een vreemde noch van een aanverwante soort - ingebracht. Ook hier worden mutaties op vooraf bepaalde plaatsen gecreëerd.

Bij deze nieuwe methoden wordt gebruik gemaakt van oligonucleotiden om individuele DNA-bouwstenen op vooraf bepaalde plaatsen in het genoom te veranderen. Het resultaat is een mutatie, een verandering in het genetisch materiaal (genoom), zoals dit ook in de natuur gebeurt.

Net zoals bij ODM worden hier ook mutaties op vooraf bepaalde plaatsen gecreëerd. Er worden eiwitten (zinkvingernucleasen) gebruikt die uit twee functionele gebieden bestaan. Het zinkvingerdeel van het eiwit bindt zich aan het gewenste gen in het genetisch materiaal van de plant. Het nucleasedeel zorgt ervoor dat nauwkeurig in het DNA wordt geknipt.

Zoals bij zinkvingers zorgt een eiwit, dat uit twee functionele gebieden bestaat (DNA-bindend gebied en nuclease), ervoor dat een bepaald fragment van het genetisch materiaal herkend wordt en het DNA op dat punt wordt geknipt. Er worden geen genen - noch van een vreemde noch van een aanverwante soort - ingebracht. Mutaties worden op vooraf bepaalde plaatsen gecreëerd.