-
Şeker Pancarı Hasatı
Şeker pancarı hasatı
Geleneksel olarak el ile sökümde hasat, söküm, baş kesimi, toprağın temizlenmesi ve taşıma aracına yükleme şeklinde olur. Makinalı hasat ise giderek yaygınlaşmaktadır. Hasada başlama zamanı Türkiye genelinde beklenen pancar rekoltesi, fabrikaların günlük işleme kapasiteleri, ülkenin şeker gereksinimi ve pancarın teknolojik olgunluk düzeyi göz önüne alınarak 10 Eylül - 10 Ekim arasında yapılır. Şeker pancarı hasatı sırasında hedeflenmesi gereken asıl husus, mümkün olan en az fire ile şeker fabrikasına ulaştırmak ve böylelikle maksimum katma değer yaratmak olmalıdır.
Şeker pancarı hasat zamanı ve hasatta dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Şeker pancarı hasat zamanı
Şeker pancarı hasatına başlamadan önce, köklerin sökülmesinde nasıl bir sıra izleneceği belirlenmelidir. Bu bağlamda, hasada başlamadan önce aşağıdaki önlemler alınabilir;
- Öncelikle “zayıf” şeker pancarları sökülmeli ve uzaklaştırılmalıdır çünkü “kaliteli ve sağlıklı” bitkilerdeki verim artışını önemli derecede etkileyeceklerdir.
- Hasat için yağışsız ve kuru günler seçilmelidir, çünkü yağışlı ve nemli günlerde hasat yapılırsa; yapısal hasara, çamur firesinin artmasına ve pancarın daha fazla temizlenmesi gerekeceği için pancarda zarara neden olabilir.
- Geniş lastikler ve/veya lastik basıncı düzenleme sistemleri kullanılarak hasat sırasında zemin korunabilir, sürüş daha konforlu hale getirilebilir ve yakıt tüketimi azaltılabilir (ayrıca paletli pancar toplama makinelerinin tercih edildiği pek çok uygulama da vardır).
- Sonraki mahsul belirlenmelidir
Kök sökme işleminin kaliteli bir şekilde ve az kayıpla gerçekleştirilebilmesi için, hasat sırasında aşağıdaki kriterlere dikkat edilmelidir:
Aşağıdaki unsurlar incelenmelidir:
- Başın çapı
- Kök sökümü yapılacak kısımlar
- Derinlik ayarlaması
- Sürüş hızı
- Temizleme yoğunluğu
Ayrıca aşağıdaki hususlar kontrol edilmelidir:
- Tarla yüzeyinin korunması: Geniş lastikler, lastik basıncı düzenleme sistemleri veya paletli araç kullanılmalıdır.
- Kök kırılmalarından kaynaklı kayıpları önlemek amacıyla, sürüş hızını hasat edilecek mahsullere göre ayarlayın
- En büyük kayıplar, baş kısmı çok alçaktan kesilen pancarlardan ve kök kırıklarından kaynaklanmaktadır.
Yeşil aksamı kesme yöntemi mi yoksa baş kesimi mi?
Yeşil aksamın kesimi daha yüksek verim getiriyor!
- Son yıllarda şeker pancarını yapraklardan arındırmaya yönelik teknolojik çözümler geliştirilmiştir.
- Yapraklardan arındırılan şeker pancarları, biyogaz üretiminde kullanılabilmekte ve verim artışı sağlanmaktadır.
- Bu yöntemde pancarların başı kesilmemekte, yalnızca yapraklarından arındırılmaktadır ve baş kısımları ile birlikte hasat edilmektedirler.
- Bu yöntemle %5-10 arasında bir verim söz konusu olabilmektedir (Beer ve Michiels-Corsten, 2009).
Modern pancar toplama makineleri ''Minimal Baş Kesimi'' prensibi ile çalışır.
Pancarın yapraklardan tamamen arındırılması ve toprak yüzeyinden minimal derinliğe inerek baş kesimi prensibiyle çalışırlar. Bu çalışma prensibinin amacı, yeni yaprak oluşumunu engellemek ve verim potansiyelinden tam olarak yararlanmayı sağlamaktır.
