Wirus żółtej karłowatości
Liść
Wirus żółtej karłowatości jęczmienia BYDV
Objawy chroby
• Wirus poraża jęczmień, pszenicę, pszenżyto, żyto i owies.
• Chorobę wywołuje 5 gatunków wirusów
• Symptomy infekcji są zróżnicowane w zależności od gatunku zboża, odmiany, przebiegu wegetacji oraz stanu odżywienia roślin
• W przypadku infekcji zbóż pochodzących z wczesnych terminów siewów, pierwsze objawy można zaobserwować już jesienią
• Zainfekowane rośliny charakteryzują się ograniczonym wzrostem, są sztywne, strzeliste oraz silnie rozkrzewione, liście zmieniają kolor na złotożółty do pomarańczowego, czerwonego
• Zmiana zabarwienia liści rozpoczyna się od szczytu liścia i postępuje wzdłuż całej krawędzi brzegów blaszki liściowej
• Postępująca infekcja niszczy również wiązki naczyniowe
• Pędy mogą wytwarzać płonne kłosy lub wiechy lub może dojść do braku ich wytworzenia
• Plon ziarna jak i wzrost rośliny są tym silniej zredukowane, im wcześniej roślina została zaatakowana; rośliny jęczmienia zaatakowane we wczesnym stadium rozwoju, mogą zamierać przed spoczynkiem zimowym
• W przypadku infekcji owsa pojawia się tak zwana choroba „czerwonych liści” objawiająca się czerwono-pomarańczowymi plamami na liściach
• W uprawach zbóż zwykle obserwuje się infekcje placowe
• Podatność zbóż od największej: owies>jęczmień>pszenica>pszenżyto i żyto
Dowody
• Wirus nie jest przenoszony mechanicznie, ani przez materiał siewny
• Wektorem wirusa jest ponad 20 gatunków mszyc
• Mszyce potrzebują od 1 do 12 godzin żerowania na chorej roślinie, aby stać się wektorem (zainfekować się wirusem)
• Skuteczne zainfekowanie zdrowej rośliny wirusem może być zrealizowane przez mszyce podczas żeru trwającego 30 minut lub kilku godzin
• W przypadku korzystnych warunków atmosferycznych mszyce hibernują i wiosną wznawiają żer kontynuując rozprzestrzenianie infekcji
• Pokolenie zimujące w postaci jaj musi ponownie „pobrać” wirusa z zainfekowanej rośliny, aby stać się jego wektorem
• Metodą rozpoznania infekcji u roślin jest test ELISA - analiza soku roślinnego
• Mszyce można również badać w kierunku nosicielstwa wirusa (bycia „wektorem”) metodą testów PCR
Rozwiązania ograniczające porażenie
• Bezpośrednie zwalczanie wirusa nie jest możliwe. W uprawach wykonywać zabiegi preparatami insektycydowymi w trakcie pojawu mszyc
• Unikać bardzo wczesnego terminu siewu zbóż
• Niszczenie samosiewów zbóż przed realizacją nowych zasiewów
• W razie pojawu mszyc (wektorów wirusa) wykonać zabieg dedykowanym preparatem – zwalczanie jesienią oraz wiosną
• Przestrzeganie i stosowanie się do komunikatów instytutów oraz stacji ochrony roślin
Źródło: www.isip.de