-
Nawożenie rzepaku
Pomocne wskazówki i porady dotyczące nawożenia rzepaku
Zbilansowane zaopatrzenie na składniki odżywcze jest podstawą uzyskania stabilnych i maksymalnych plonów. Żółto kwitnąca ozimina ma wysokie zapotrzebowanie na azot, potas, siarkę i bor w porównaniu do innych upraw i pobiera około trzykrotnie więcej składników odżywczych z gleby w porównaniu ze zbożami. To wysokie pobieranie składników odżywczych należy wziąć pod uwagę przy uprawie następczej.
Rzepak charakteryzuje się wysokim zapotrzebowaniem na składniki odżywcze już jesienią. Dlatego też bardzo efektywnie wykorzystuje składniki odżywcze pochodzące z nawozów.
W dużej mierze można uniknąć problemów ekonomicznych i ekologicznych związanych z wypłukiwaniem składników odżywczych.
W wyniku nadmiernego nawożenia rzepak może wykazywać tendencję do przerostu, co zmniejsza jego zimotrwałość.
Przy ogólnie wysokich temperaturach latem ryzyko strat amoniaku przy stosowaniu nawozów organicznych jest bardzo wysokie.
- Idealnym rozwiązaniem byłby siew nawozu podczas uprawy
- Alternatywnie, rozrzucenie na glebę i natychmiastowa uprawa
- W przypadku głębokiej uprawy można ją jednocześnie uznać za podstawę nawożenia przy rzepaku
- Stosowanie nawozów organicznych po siewie jest zalecane tylko w ograniczonym zakresie
- Zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest również wyższe niż w przypadku gatunków zbóż nawet w październiku
- Istnieje jednak również wysokie ryzyko strat azotu
- Nawozy w uprawie rzepaku należy stosować tylko w chłodne dni i gdy spodziewane są opady atmosferyczne.
Ponadto ważne jest, aby uniknąć uszkodzeń strukturalnych.
W przypadku siewu w mulcz pożądane jest nawożenie azotem w ilości 30–40 kg N/ha w celu udostępnienia wystarczającej ilości N młodym roślinom rzepaku do rozwoju przed zimą.
W przypadku braku nawozów organicznych wymagane jest nawożenie mineralne. Zaleca się stosowanie przed siewem, a po uprawie (agregat uprawowo-siewny, brona talerzowa), a nie nawożenie posiewne.
Zalecenia dotyczące nawożenia rzepaku w zależności od poziomu zasobności w glebie:
Rzepak – zawartość składników odżywczych w kg/dt i (w nawiasach) ilość nawozu w kg/ha przy plonie ziarna 40 dt/ha.
Źródło: LFL Weihenstephan, czerwiec 2004 r., aktualizacja
|
Zawartość w glebie |
P2O5 |
K2O Piasek, piasek gliniasty |
K2O Glina piaszczysta, Glina |
MgO |
|
A bardzo niska |
3,3 (130) |
3,3 (140) |
4,4 (175) |
2 (80) |
|
B niska |
3,3 (130) |
3,3 (140) |
4,4 (175) |
1,3 (50) |
|
C średnia |
1,8 (70) |
2,5 (100) |
2,5 (100) |
0,5 (20) |
|
D wysoka |
0,9 (35) |
1,3 (50) |
1,2 (50) |
0 (0) |
|
E bardzo wysoka |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
Nawożenie azotem powinno być zawsze dostosowane do zapotrzebowania roślin.
Już jesienią rzepak ma znaczne zapotrzebowanie na azot, a dobrze rozwinięta plantacja może pobierać ponad 100 kg N/ha przed zimą.
- Niedobór składników odżywczych zawsze oznacza stres dla roślin. To wyraźnie zmniejsza odporność na niskie temperatury.
- Jednak nadmierne stężenia N w roślinie mają niekorzystny wpływ na odporność na wymarzanie i zwiększa ryzyko wybiegania roślin.
- Zazwyczaj rzepak ma dostęp do wystarczającej ilości azotu ze względu na nadmiar azotu po poprzednich uprawach i szybką mineralizację w miesiącach letnich.
Wszystkie składniki odżywcze obecne w glebie na niskim lub bardzo niskim poziomie powinny być dostarczane rzepakowi już jesienią w trakcie nawożenia. W ten sposób niedobór składników nie przełoży się na zimotrwałość roślin.
Jeśli gleba jest odpowiednio nawożona, konieczne jest też nawożenie na wiosnę.
Nawożenie azotem powinno być zawsze dostosowane do zapotrzebowania roślin.
Na poziom nawożenia N na wiosnę wpływają następujące czynniki:
- Nmin – zawartość na wiosnę
- Typ gleby
- Nawozy organiczne
- Rozwój upraw jesienią i wiosną
Ogólnie rzecz biorąc, dawki nawozu dzieli się na 2/3 na początku okresu wegetacyjnego i 1/3 na początku etapu elongacji (wydłużania) łodygi.
Nawożenie azotem w sezonie wegetacyjnym
Źródło: KWS SAAT SE & Co. KGaA
Pobieranie azotu w sezonie wegetacyjnym
Źródło: KWS SAAT SE & Co. KGaA
Pobieranie składników odżywczych w uprawie rzepaku
Obecnie słoma rzepakowa, jak również ta z przedplonu w większości przypadków pozostaje na polu, zawartość składników odżywczych słomy należy uwzględnić w kontekście bilansu ogólnego. Jeśli stosowane są nawozy rolnicze, takie jak gnojowica należy je również uwzględnić przy planowaniu nawożenia gleby.
Dane w kg/dt plonu
| Składnik odżywczy | Nasiona | Resztki pożniwne | Razem |
|
N |
3,3 |
1,1 |
4,4 |
|
P2O5 |
1,8 |
0,6 |
2,4 |
|
K2O |
1,0 |
4,0 |
5,0 |
|
MgO |
0,5 |
0,7 |
1,2 |
Źródło: Podaż nawozów; LFL [Stanowy Instytut Rolnictwa] Weihenstephan, czerwiec 2004 r.
