Narzędzia do zwalczania Mątwika burakowego (nicieni)
1. Uprawa międzyplonu odpornego na nicienie
Dzięki uprawie międzyplonu odpornego na nicienie można zapobiec rozwojowi znacznej populacji nicieni w ścisłym płodozmianie buraka cukrowego. Dzięki międzyplonom można nawet zmniejszyć istniejące zagęszczenie populacji. Odpowiednie rośliny dostępne w tym celu obejmują odmianę odpornej gorczycy żółtej i rzodkiewki pastewnej.
Skutki:
Zmniejszenie populacji nicieni dzięki przesunięciu stosunku płci w kierunku populacji męskiej. Samice potrzebują około 40 razy więcej pokarmu podczas rozwoju niż samce, aby dokończyć swój rozwój.
- W przypadku podatnych roślin żywicielskich stosunek liczby samców do liczby samic wynosi prawie 1:1;
- w przypadku roślin odpornych jest to 100:1
Aby skutecznie zwalczyć nicienie, należy pamiętać o następujących kwestiach:
- tylko odporne odmiany rzodkiewki oleistej i gorczycy zmniejszą zagęszczenie populacji;
- wszystkie inne odmiany tych gatunków przyczynią się do zwiększenia populacji
- zwracaj uwagę na staranną agrotechnikę!
- impuls do wylęgania może nastąpić tylko wtedy, gdy nicienie mają bliski kontakt z korzeniami
- bardzo sucha lub bardzo chłodna jesień ogranicza populację nicieni
2. Uprawa rzepaku i buraków cukrowych w płodozmianie
Jeśli chcesz uprawiać rzepak w płodozmianie, należy liczyć się z tym, że zarówno rzepak jak i buraki mogą zwiększyć populację nicieni.
Uprawa rzepaku ozimego zwykle jednak bardziej ogranicza namnażanie nicieni (Heterodera schachtii), ponieważ:
- rzepak ozimy jest wysiewany jesienią przy obniżonych temperaturach gleby.
- cykl rozwojowy mątwika burakowego nie może być zakończony przed zimą
- nicienie mają również niskie tempo rozwoju wiosną ze względu na niskie temperatury gleby
- larwy podczas infekcji są zdane na dostęp do drobnych korzeni
- wraz z początkiem kwitnienia wzrost korzeni rzepaku jest znacznie osłabiony, a co za tym idzie, zmniejsza się impuls wylęgania nicieni
Większe wyzwania agrotechniczne stanowi uprawa rzepaku jarego jak również radzenie sobie z samosiewami rzepaku.
Rzepak, który kiełkuje wiosną lub latem, rozwija głównie korzeń przy rosnących lub już wysokich temperaturach gleby i jednocześnie napotyka na wysoką aktywność nicieni.
Samosiewy rzepaku ozimego prowadzą do bardzo intensywnego namnażania się nicieni!
Zapobieganie namnażaniu się nicieni dzięki:
- precyzyjnemu i terminowemu zwalczaniu samosiewów rzepaku
- uprawie pożniwnej lub stosowaniu herbicydów po osiągnięciu sumy temperatur 250°C
- zniszczeniu roślin rzepaku cykl rozwojowy zostaje przerwany i można doprowadzić do redukcji populacji nicieni
W płodozmianie rzepakowo-burakowym nie należy uprawiać ani rzodkwi oleistej odpornej na nicienie, ani gorczycy, ponieważ oba międzyplony należą do roślin z rodziny krzyżowych sprzyjające rozwojowi kiły kapustnej.
3. Wybór odmiany
Wpływ wyboru odmiany na zwalczanie nicieni kilka lat wcześniej
Próg szkodliwości dla odmian buraka cukrowego odpornych na nicienie:
- ok. 1 200 jaj + larw/100 g gleby
- ok. 500 jaj + larw/100 g gleby
Progi te są niższe w glebach lekkich, nienawadnianych i nieco wyższe w glebach bardzo dobrych z odpowiednim dodatkowym zaopatrzeniem w wodę.
Wpływ wyboru odmiany na Mątwika burakowego
Im mniejsza jest różnica w wydajności między odmianami standardowymi i tolerancyjnymi w przypadku braku porażenia, tym niższe powinny być progi szkodliwości.
Jeśli buraki cukrowe uprawiane są na polach od dziesięcioleci i jeśli okresy płodozmianu wykazują tendencję do skracania, istnieje uzasadnione ryzyko spadku plonów w związku z obecnością cyst Mątwika burakowego. Można to zminimalizować dzięki uprawie odmian tolerancyjnych na Mątwika burakowego .
Wraz z dostępnością odmian z tolerancją na Mątwika burakowego, które wykazują porównywalną wydajność jak odmiany bez tolerancji, dotychczasowe progi szkodliwości straciły na znaczeniu.