Mączniak w uprawie żyta

(Erysiphe graminis f. sp. secalis)

Znaczenie

Żyto jest atakowane przez konkretny rodzaj mączniaka – Erysiphe graminis f. sp. secalis . Ciężkie epidemie występują lokalnie i często tylko w przypadku intensywnej uprawy. Niemniej jednak w sprzyjających warunkach mączniak może spowodować utratę plonów nawet do 25%.

Główne objawy

Na życie zwykle diagnozowany jest mączniak na blaszkach liściowych w postaci białawych i podobnych do bawełny płytek grzybni. Później grzybnie te zmieniają kolor na brązowy z małym, czarnym klejstotecjum.
Mączniak prawdziwy (Erysiphe graminis f. sp. secalis) może atakować tylko żywą tkankę liści. Rozsiewanie odbywa się w okresie wzrostu przez konidia utworzone na górnej stronie liścia (maks. 6 000/cm2). Aby zarodnikowanie było udane, potrzebne są temperatury od 18°C do 20°C i wysoka wilgotność względna (ale bez deszczu). Wtedy mączniak namnaża się niezwykle intensywnie. W niesprzyjających warunkach zarażenie może jednak ulec stagnacji, ponieważ zarodniki mogą przetrwać tylko przez kilka dni. Czas tego pokolenia od początku zakażenia do utworzenia się łańcuchów konidiów to 80–100 stopni-dni, tj. przy średniej temperaturze 15°C nowe pokolenie zarodników pojawia się zaledwie po 5 dniach.

Pod koniec okresu wegetacyjnego na słomie i resztkach ścierniska tworzą się klejstotecja, które po krótkim czasie są zdolne do tworzenia askospor i zarażania samosiewów żyta i nowo zasianego żyta ozimego. Grzyb zimuje w postaci grzybni na dolnych osłonach liści lub jako klejstotecja.

Agronomiczne środki zapobiegawcze

• Uprawa odpornych odmian
• Unikanie nadmiaru N
• Ostrożna obróbka resztek pożniwnych (klejstotecja) w glebie i terminowe usuwanie samosiewów jesienią
• Terminowy i niezbyt wczesny wysiew
• Optymalne nawożenie potasem