Rhynchosporium secalis to jedna z głównych chorób jęczmienia ozimego, lecz żyto także bywa atakowane przez ten patogen.

(Rhynchosporium secalis)

Znaczenie

Rhynchosporium secalis to jedna z głównych chorób jęczmienia ozimego, lecz żyto bywa także dotknięte tym patogenem. W przypadku żyta ozimego, zwykle atakowane są dolne liście. Jednak epidemia rozprzestrzeniająca się na górne liście, mająca znaczenie dla plonu, rzadko ma miejsce, ponieważ żyto stwarza niekorzystne warunki do rozprzestrzeniania się ze względu na jego masowy wzrost długości. Straty plonów w poszczególnych latach i lokalizacjach mogą wynieść 10–15% lub więcej w poszczególnych latach.

Główne objawy

Objawy infekcji pojawiają się zazwyczaj na dolnych liściach w postaci wydłużonych, szaro-białych plamek, z cienkimi, ciemnymi strefami brzegowymi oddzielającymi martwicę od zdrowej tkanki. Pierwotne infekcje rozpoczynają się od grzybni, która utrzymuje się w liściach lub ziarnach chorych roślin. Głównym źródłem infekcji są zakażone resztki pożniwne leżące na powierzchni gleby. Infekcja ma miejsce w obecności niskich temperatur (10–20°C), długotrwałej wilgotności liści i przy małej intensywności światła. Przetrwalniki przenoszą się wyłącznie przez konidia wraz z kroplami deszczu. Rhynchosporium jest zatem patogenem ograniczonym lokalnie. Wymagana jest temperatura od 15°C do 20°C i wilgotność liści przekraczająca 140 stopnio-godzin (w temperaturze 10°C przez 14 godzin lub dłużej). Początkowe objawy choroby pojawiają się u żyta po około 200 stopnio-dniach od zakażenia, tj. przy średniej temperaturze 15°C nowa generacja zarodników pojawia się już po dwóch tygodniach.

Agronomiczne środki zapobiegawcze

• Uprawa odpornych odmian
• Natychmiastowa obróbka resztek pożniwnych do gleby i terminowe usuwanie samosiewów jesienią
• Odpowiednio wczesny, nie za wczesny wysiew, aby zapobiec jesiennej infekcji
• Jeśli to możliwe, nie uprawiać jęczmienia ani żyta jako kolejnych upraw