Pierwsze ślady jęczmienia

28.02.2020

Jęczmień jest zbożem uprawianym od najdawniejszych czasów, stanowi średnio ponad 8% światowej powierzchni uprawy zbóż (54-57 mln ha) i pochodzi z rodziny wiechlinowatych. Obejmuje od 20 - 25 rodzajów traw jednorocznych lub trwałych. Wywodzi się ze strefy umiarkowanej półkuli północnej, a jej gatunkiem typowym jest Hordeum vulgare L., czyli jęczmień zwyczajny.

Co ciekawe, już starożytni Egipcjanie przygotowywali z jęczmienia piwo i chleb, natomiast Grecy w trakcie obrzędów eleuzyńskich, spożywali kykeon – napój z ziaren jęczmienia.

Obecnie jęczmień kojarzony jest przede wszystkim z produkcją piwa, którego ważnym składnikiem jest słód jęczmienny. Ale to nie wszystko… Jęczmień to bardzo zdrowy gatunek zboża, który może doskonale uzupełniać właściwie zbilansowaną dietę. Przynosi szereg korzyści dla zdrowia. Produkty jęczmienne z łatwością znajdziemy również na półkach z ekologiczną żywnością. Ich regularne spożywanie ma zdrowotny wpływ na organizm.

Z jęczmienia można przygotować różne rodzaje kasz i otrębów. Jego ziarna są źródłem białka, witaminy B1, B2, B6, C, kwasu foliowego oraz β-karotenu. Warto sięgać po kaszę jęczmienną, gdyż przemawia za tym duża zawartość błonnika, który wzmacnia organizm, poprawia pracę jelit i ułatwia pracę układu pokarmowego, dzięki licznie występującym enzymom trawiennym.

Dodatkowo, słód jęczmienny używany jest do produkcji kawy zbożowej, która również dobroczynnie wpływa na trawienie. Ten rodzaj zbóż zawiera w sobie stosunkowo niedużą ilość glutenu i posiada wiele minerałów tj. potas, wapno, magnez, żelazo, miedź i fosfor.

Ciekawostki:

  • Ojczyzną pierwotnych dzikich form jęczmienia dwurzędowego jest przede wszystkim Bliski Wschód
  • Rysunki znalezione w grobowcach egipskich faraonów świadczą o tym, że w starożytnej Babilonii i w Egipcie przed 4-5 tysiącami lat p.n.e. znano sześciorzędowy jęczmień nagi i oplewiony
  • Na terenie Polski jęczmień znany był już w neolicie (III – I w. p.n.e), świadczą o tym ziarniaki jęczmienia wielorzędowego, spotykane w trakcie wykopalisk archeologicznych wykonywanych na Dolnym Śląsku i Pomorzu Nadwiślańskim.

Pozdrawiamy, KWS Zboża

Źródło danych: Szczegółowa Uprawa Roślin, pod. red. Z. Jasińskiej, A. Koteckiego, Wrocław 2003; Na temat systematyki jęczmienia; [w] K. Gierat, Cechy botaniczne i fizjologia rozwoju jęczmienia, Warszawa 1973.